2021-08-30 – Zła jak osa
Sierpień dobiega końca, widać zmniejszenie aktywności dzikich pszczół. Powoli będziemy mogli obserwować coraz mniej gatunków. Nadal jednak całkiem aktywne pozostają osowate, jest to więc dobry moment, by przyjrzeć się ich przedstawicielom.
Osy kochają słodkości,
w sadzie będą częstym gościem,
nie pogardzą też drożdżówką,
sokiem, colą, nawet krówką.
Mają jednak słabe nerwy,
w ataku nie brak im werwy,
często humory miewają,
gdy upały dokuczają.
Osy właściwe z rodzajów Vespa i Dolichovespula słyną z dużej skłonności do żądlenia i nie są z tego powodu zbyt lubianymi owadami. Warto jednak wiedzieć, że w Polsce występuje ponad 60 gatunków os i poznać te stworzenia bliżej. Mają one bowiem swoją rolę w przyrodzie i są bardzo pożyteczne. Niektóre gatunki polują na owady, które uznawane są za szkodniki roślin uprawianych w ogrodach. Biorą także udział w zapylaniu kwiatów. Na świecie występuje ponadto około 160 gatunków roślin zapylanych wyłącznie przez owady z rodziny osowatych, a należą do nich storczyki. No ale wracając do naszych złośliwców.
W ogrodach dają nam się najczęściej we znaki dwa gatunki os: osa dachowa i osa pospolita. Warto pamiętać, że szerszeń europejski należy do tego samego rodzaju – też jest osą i to największą. Królowa szerszenia może osiągać 3,5 cm długości, robotnice zaś są mniejsze i dorastają “jedynie” do 2,7-3 cm długości.
Podobnie jak w przypadku klecanek (o nich opowiemy sobie innym razem), u os zimuje królowa, która wiosną budzi się do życia i rozpoczyna poszukiwanie dogodnego, dobrze ukrytego miejsca na gniazdo. Gniazdo os tworzy kilka plastrów z komórkami lęgowymi, które otoczone są osłoną z papieru. Osy zeskrobują fragmenty drewna z gałęzi i mieszając je ze śliną produkują papier, który służy im za materiał budulcowy. Początkowo konstrukcją gniazda zajmuje się królowa, jednak po złożeniu jak i przeobrażeniu pierwszych larw, na świat przychodzą robotnice, które odtąd przejmują większość obowiązków tj. rozbudowę i naprawę gniazda, opiekę nad potomstwem, zdobywanie pokarmu i karmienie. Królowa zajmuje się zaś już tylko składaniem jaj.
Czym żywią się osy? Dorosłe osobniki uwielbiają słodkości. Spijają nektar, spadź, żywią się opadłymi gnijącymi owocami. Ale chętnie częstować się będą także sokiem, ciastem szczególnie z owocami. Co innego ich larwy. One są żądne białka, toteż by je wykarmić, osy muszą polować. Polują głównie na muchówki, małe błonkówki czy nieduże motyle, ale nie pogardzą także padliną czy też przygotowaną na śniadanie na tarasie kanapką z szynką.
